Fizjoterapia po operacji serca
Pozycja leżąca dziecka tuż po zabiegu, spłycony oddech związany z bólem po rozcięciu mostka i „strachem przed oddychaniem” powodują, że samodzielne usunięcie przez niego zalegającej po operacji wydzieliny jest bardzo utrudnione, dlatego jak najszybciej należy rozpocząć fizjoterapię oddechową. W tym celu stosuje się różne techniki – od inhalacji i oklepywania, po drenaże i ćwiczenia oddechowe. Fizjoterapia oddechowa pomaga w ewakuacji zalegającej wydzieliny, dzięki czemu poprawia się wydolność oddechowa dziecka, funkcjonowanie układu krążenia i utlenowanie wszystkich narządów.
Fizjoterapia powinna się zacząć już w pierwszej dobie po zabiegu, oczywiście jeśli tylko pozwala na to stan dziecka; powinna odbywać się 1–4 razy w ciągu dnia, przed posiłkiem. Czas trwania jednej sesji nie powinien przekroczyć 30 minut.
Niektóre szpitale nie zapewniają obecności rehabilitanta, wówczas warto zapytać lekarza, czy dziecko może np. puszczać bańki mydlane – jest to doskonałe ćwiczenie oddechowe; możesz również razem z dzieckiem oddychać głęboko wciągając powietrze nosem i wypuszczając ustami.
Dla usprawnienia pooperacyjnego niezbędne są również ćwiczenia wspomagane kończyn górnych i dolnych, od których zależy, jak szybko dziecko stanie na nogi po zabiegu. Ćwiczenia te pomagają w utrzymaniu prawidłowych zakresów ruchomości w stawach, utrzymują lub poprawiają siłę mięśniową, zapewniają właściwe odżywienie chrząstki stawowej, utrzymują właściwe krążenie w kończynach górnych i dolnych, przeciwdziałają zakrzepicy.
Podczas pobytu dziecka na oddziale kardiologicznym, fizjoterapeuta rozszerza zakres ćwiczeń oraz stosowanych zabiegów, tak aby pacjent wrócił do domu w jak najlepszej kondycji. Każde dziecko ma indywidualnie dopasowany program do swojego stanu zdrowia i problemów, z którymi się zmaga.
W przypadku dzieci małych (od 1. do 12. miesiąca życia) stosuje się pielęgnację podobną do metody NDT-Bobath. Rodzice uczeni są, w jaki sposób powinni prawidłowo podnosić dziecko, odkładać, przewijać, karmić itd. Rehabilitant tłumaczy, na co zwracać uwagę podczas zabawy z dzieckiem, jak pobudzać jego zmysły, aby prawidłowo się rozwijało.
Okres pobytu w szpitalu jest czasem, kiedy rodzic może uzyskać od fizjoterapeuty i lekarza prowadzącego wiele informacji dotyczących najbliższej przyszłości dziecka. Opiekunowie często zastanawiają się nad dalszą opieką rehabilitanta dla ich dziecka. Jeśli okres pooperacyjny nie jest powikłany, a dziecko wyszło ze szpitala w dobrej formie, to zwykle rehabilitacja nie jest już potrzebna. Jednakże są sytuacje, gdy może okazać się ona pomocna, a wręcz niezbędna.
Autor: mgr fizjoterapii Justyna Curyła-PodgórskaŹródło: „Moje dziecko ma wadę serca”pod red.: prof. E. Malca, dr hab. K. Januszewskiej, M. Pawłowskiej